Σε κατάσταση πολιορκίας το ευρώ

Σε ασφυκτικό κλοιό πιέσεων βρίσκεται το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, πληρώνοντας το «μάρμαρο» της οικονομικής ανασφάλειας που διακατέχει το σύνολο της ευρωζώνης. Το ευρώ στις διεθνείς αγορές σημειώνει νομισματική καθίζηση, καθώς υποχωρεί στα χαμηλά τετραετίας στην ισοτιμία του με τον βασικό του αντίπαλο, το αμερικανικό δολάριο.

Η ισοτιμία ευρώ - δολαρίου υποχωρούσε, νωρίτερα, έως το 1,2234 δολάριο, που είναι το χαμηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2006, για να ανακάμψει ελαφρά, ανεβαίνοντας στο 1,2270 δολάριο. Οι περισσότεροι θεσμικοί επενδυτές διακατέχονται από έναν κυρίαρχο φόβο, που τους απομακρύνει από την αγορά του ευρώ και τους οδηγεί στις «αγκαλιές» του χρυσού και των κρατικών ομολόγων περιφερειακών οικονομιών της Ασίας.

Κυρίαρχος φόβος για τους επενδυτές και, ταυτόχρονα, αιτία της νομισματικής καθίζησης για το ευρώ είναι η ορατή πιθανότητα η κρίση χρέους να λειτουργήσει ως ο ιός που θα πλήξει κάθε γωνιά της ευρωζώνης.

Νευρική κρίση στις αγορές

Η πτώση έως και «κατρακύλα» του ευρώ, και η ανησυχία για την επέκταση της κρίσης χρέους σε όλη τη νότια ζώνη του ευρώ, προκαλεί διαδοχικές σεισμικές δονήσεις στις ευρωπαϊκές αγορές, που απειλούνται με «μαύρη Δευτέρα».

Η υποχώρηση των μετοχών στα τρία κεντρικά χρηματιστήρια της Γηραιάς Ηπείρου παρασύρει και το ελληνικό ΧΑΑ, το οποίο χάνει σημαντικό ποσοστό της αξίας του γενικού δείκτη -δείγμα, προφανώς, της εσωτερικής οικονομικής έντασης. Την ίδια ώρα ο χρυσός σημειώνει σημαντική αγοραστική άνοδο, καθώς οι επενδυτές στρέφονται στα πολύτιμα μέταλλα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από την 1η Ιανουαρίου του 2010 έως σήμερα ο χρυσός έχει σημειώσει ραγδαία άνοδο που σε ποσοστιαία βάση έφτασε το 13%.

Τα θετικά της πτώσης του ευρώ

Η ψυχολογία της αγοράς διεθνώς έχει χτυπήσει κόκκινο, αλλά μέσα σε αυτόν το κυκεώνα προβλημάτων στη ζώνη του ευρώ διακρίνονται και κάποια θετικά σημάδια. Αρχικά, η σταδιακή αποκλιμάκωση της διεθνούς τιμής του πετρελαίου. Κατόπιν, εν μέσω θερινής περιόδου, ειδικά για κράτη (π.χ. η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία) που στηρίζουν την δημοσιονομική τους επιβίωση στους αποκαλούμενους άδηλους πόρους, όπως ο Τουρισμός, η διολίσθηση του ευρώ τις κάνει πιο ανταγωνιστικές στην τουριστική αγορά για τους Αμερικανούς και τους Αυστραλούς, αλλά και την εσχάτως αναδυόμενη τουριστική αγορά της Κίνας.

Σύνοδος Eurogroup - Ecofin

Η κρίση στην ευρωζώνη είναι το κεντρικό θέμα του διπλού συμβουλίου Eurogroup - Ecofin, που συνέρχεται σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών στις Βρυξέλλες. Η ομιχλώδης δημοσιονομική κατάσταση που επικρατεί στον ευρωπαϊκό Νότο ανοίγει το «κεφάλαιο» Πορτογαλία και Ισπανία. Οι δύο χώρες του ευρώ θα βρεθούν στη θέση που ήταν η Ελλάδα προ διμήνου, όταν επί της ουσίας τής επιβλήθηκαν από την Κομισιόν τα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα λιτότητας, με στόχο τη μείωση του ελλείμματος και του δημοσίου χρέους. Στη διάρκεια του διήμερου συμβουλίου, η Ισπανία και η Πορτογαλία θα παρουσιάσουν τα πρόσθετα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής που καλούνται να λάβουν για το 2010 και το 2011.

Πορτογαλία

Η Πορτογαλία, αν και με βάση τα δημοσιονομικά της στοιχεία είναι σε σαφώς καλύτερη θέση από την Ελλάδα, εν τούτοις καλείται να ανταποκριθεί στις επιταγές της ΕΕ για τη μείωση του χρέους και του ελλείμματος. Το δημόσιο χρέος της χώρας ανέρχεται στο 76,6% του ΑΕΠ και προβλέπεται ότι θα διογκωθεί στο 86% το 2010, για να μειωθεί το 2011 κάτω από το 60% που επιβάλλει η Ε.Ε. Αντίστοιχα, το έλλειμμα του προϋπολογισμού βρίσκεται στα επίπεδα - ρεκόρ του 9,4%, και το Υπουργείο Οικονομικών στοχεύει στη μείωσή του αρχικά στο 7,3% για το 2010 και, εν τέλει, στο 4,6% το 2011. Για να γίνει αυτό, ήδη η σοσιαλιστική κυβέρνηση του Ζοζέ Σόκρατες ανακοίνωσε από την περασμένη εβδομάδα -σε συνεργασία με την κεντροδεξιά αντιπολίτευση- το πρώτο πακέτο του «δημοσιονομικού σοκ», όπου προβλέπεται σημαντική αύξηση των φόρων και μεγάλες περικοπές μισθών του Δημοσίου. Όσον αφορά τον ΦΠΑ, θα αυξηθεί κατά 1 μονάδα, στο 21%, ενώ υψηλότερο φόρο επί των κερδών θα κληθούν να πληρώσουν τράπεζες και επιχειρήσεις.

Ισπανία

Μια ημέρα πριν τα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα της Πορτογαλίας, στην Ισπανία, η επίσης σοσιαλιστική κυβέρνηση του Χοσέ Λουίς Ροντρίγκεζ Θαπατέρο έλαβε τα πλέον σκληρά μέτρα οικονομικής προσαρμογής των τελευταίων ετών. Στόχος, η μείωση του ελλείμματος από 11,2%, που ήταν το 2009, στο 9,3% του ΑΕΠ φέτος και στο 7,5% του ΑΕΠ το 2011. Μεταξύ των μέτρων -που, αξίζει να σημειωθεί ήρθαν «αλά Ελλάδα» σε δύο δόσεις- είναι οι περικοπές των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων κατά 5% φέτος και το πάγωμά τους για το 2011. Παράλληλα, ανακοινώθηκε η κατάργηση της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των συντάξεων, του επιδόματος των 2.500 ευρώ που ελάμβαναν οι νέοι γονείς, η μείωση των αμοιβών των μελών της κυβέρνησης κατά 15% και το κόψιμο των δημοσίων επενδύσεων κατά 6 δισεκατομμύρια ευρώ.

Στη Μαδρίτη ο πρωθυπουργός

Η Σύνοδος Ευρωπαϊκής Ένωσης - Λατινικής Αμερικής είναι η αφορμή της επίσκεψης του πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου, στη Μαδρίτη, όμως αυτό που θα «κυριεύσει» τις συνομιλίες είναι προφανώς η κρίση χρέους που ταλανίζει την ευρωζώνη και κυρίως τον ευρωπαϊκό Νότο. Ο Έλληνας πρωθυπουργός, στη σύνοδο που γίνεται σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, θα συναντηθεί με τους ομολόγους του της Ισπανίας και ενδεχομένως της Πορτογαλίας, ανοίγοντας τον φάκελο των δημοσιονομικών προβλημάτων των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου.

www.zougla.gr